De Europese Unie heeft als doel de veiligheid van consumentenproducten te waarborgen en daarbij mee te gaan met de tijd. De regelgeving op het gebied van productveiligheid evolueert daarom mee met technologische en digitale ontwikkelingen. Waar de General Product Safety Directive (GPSD) jarenlang als basis diende, treedt binnenkort de nieuwe General Product Safety Regulation (GPSR) in werking. Maar wat betekenen deze veranderingen precies voor fabrikanten, distributeurs en consumenten? In dit artikel geven we je een duidelijk overzicht van de belangrijkste verschillen tussen de GPSD en GPSR.
| Aspect | GPSD (2001/95/EC) | GPSR (EU 2023/988) |
|---|---|---|
| Type wetgeving | Richtlijn: vereist omzetting in nationale wetgeving door lidstaten. | Verordening: direct bindend en toepasbaar in alle EU-lidstaten zonder omzetting. |
| Toepassingsdatum | Van kracht sinds 2001. | Van toepassing vanaf 13 december 2024. |
| Doelstelling | Waarborgen van algemene productveiligheid voor consumentenproducten. | Modernisering van productveiligheidsregels, rekening houdend met digitale ontwikkelingen en online verkoop. |
| Reikwijdte | Consumentenproducten die niet onder specifieke EU-wetgeving vallen. | Alle consumentenproducten, inclusief die met nieuwe technologieën en online verkochte producten. |
| Verantwoordelijkheden | Algemene verplichtingen voor fabrikanten en distributeurs om veilige producten te leveren. | Specifieke verplichtingen voor fabrikanten, importeurs, distributeurs en online marktplaatsen, inclusief traceerbaarheid en snelle reactie op veiligheidsproblemen. |
| Handhaving en toezicht | Lidstaten verantwoordelijk voor markttoezicht en handhaving. | Versterkt markttoezicht met geharmoniseerde regels en samenwerking tussen lidstaten. |
| Productterugroepingen | Algemene richtlijnen voor productterugroepingen. | Gedetailleerde procedures voor effectieve terugroepingen, inclusief verplichte meldingen en consumentenremedies. |
| Digitale en online aspecten | Niet specifiek behandeld. | Adresseren van uitdagingen door digitalisering, zoals online verkoop en verbonden apparaten. |
Wat verandert er?
Het grootste verschil tussen de GPSD en de GPSR is dat de GPSD een richtlijn is, terwijl de GPSR een verordening is. Dit betekent dat de GPSR direct van toepassing zal zijn in alle EU-lidstaten, zonder dat nationale wetgeving vereist is om de regels om te zetten. Hierdoor wordt productveiligheid op een uniforme manier gehandhaafd in de hele Europese Unie, wat zorgt voor consistentie en minder ruimte voor interpretatieverschillen tussen de lidstaten.
Daarnaast houdt de GPSR rekening met nieuwe technologieën en digitalisering. In de GPSR worden specifieke regels opgenomen voor de verkoop van producten via online marktplaatsen, evenals voor de veiligheid van geconnecteerde apparaten en smart producten. Ook zijn er duidelijkere eisen voor traceerbaarheid en terugroepacties, wat fabrikanten, importeurs en distributeurs verplicht om sneller en efficiënter te handelen in het geval van een probleem.
Wat betekent dit voor fabrikanten en consumenten?
Voor fabrikanten en importeurs betekent de GPSR dat zij aan striktere regels moeten voldoen op het gebied van productveiligheid en traceerbaarheid. Dit omvat onder andere de verplichting om duidelijke veiligheidsinformatie te verstrekken aan consumenten en potentiële risico's van producten snel te rapporteren. Voor consumenten betekent dit een grotere zekerheid dat de producten die zij aanschaffen veilig zijn, ongeacht of deze fysiek in een winkel of online worden gekocht.
Conclusie
De overgang van de General Product Safety Directive (GPSD) naar de General Product Safety Regulation (GPSR) is een grote stap richting het moderniseren van de productveiligheidsregels binnen de Europese Unie. Met meer nadruk op digitalisering, e-commerce, en snellere terugroepacties, is de GPSR beter toegerust om te zorgen voor consumentenveiligheid in een snel veranderende wereld.
Fabrikanten, importeurs en distributeurs zullen zich moeten aanpassen aan deze nieuwe eisen, maar voor consumenten betekent dit uiteindelijk een grotere bescherming en meer vertrouwen in de producten die ze gebruiken.
